Shkruar nga: Rea Kupe
Vjeshta nuk vjen me zhurmë. Ajo hyn në botë me durimin e një artisti që përfundon tablonë e vet me penelatat e fundit. Ditë pas dite, pa e kuptuar, gjethja e parë merr ngjyrë, pastaj një tjetër, derisa e tërë natyra duket sikur ka veshur një mantel me ar dhe zjarre të butë. Çdo pemë bëhet dëshmitare e një magjie që rikthehet çdo vit, por kurrë nuk duket e njëjtë.
Ajri i vjeshtës është një kujtesë. Ai bart erën e shiut, aromën e tokës së lagur dhe atë melankoli të ëmbël që të futet në gjak pa leje. Ka një qetësi në këtë stinë që nuk gjendet as në vrullin e pranverës, as në zjarrin e verës. Është qetësia e kohës që di se po zbret drejt fundit, por e bën këtë me madhështi.
Në vjeshtë, dritat e ditës zvogëlohen, por brenda njeriut ndizet një tjetër dritë — ajo e brendshme, që të shtyn të reflektosh, të kujtosh e të mendosh më thellë. Kafenetë mbushen me gota të avullta, shtëpitë marrin ngrohtësi, dhe rrugët fshihen nën një qilim gjethe, ku çdo hap tingëllon si faqe libri që kthehet.
Ndoshta për këtë arsye, vjeshta ndjehet si një letër e gjatë e natyrës drejtuar njeriut. Ajo duket sikur thotë: “Çdo gjë ka kohën e saj. Asgjë nuk rritet pafund. Asgjë nuk lulëzon përjetë. Por gjithçka që di të përfundojë me bukuri, lind përsëri me dinjitet.” Ky është mësimi i heshtur i kësaj stine: të dish të lësh pa u thyer, të mbarosh me elegancë, të pranosh ndryshimin jo si humbje, por si cikël.
Vjeshta është reflektim në formë stine. Është përshëndetja e butë e natyrës para acarit, kapitulli ku gjithçka përgatitet për ngrirjen, por pa humbur shkëlqimin. Në çdo fije të saj fshihet një e vërtetë njerëzore: se edhe njeriu, si pema, duhet të dijë kur të kapet fort dhe kur të lirojë, kur të heshtë dhe kur të ndriçojë.
Prandaj, vjeshta nuk është thjesht një periudhë e vitit — është një metaforë e jetës. Një kujtesë se fundet mund të jenë të bukura dhe se bukuria më e thellë shpesh shfaqet pikërisht atëherë kur diçka po përgatitet të mbarojë.