Nga Edison Ypi
Shtëpia e Lasgushit ndodhej në kërthizën e Pogradecit të vjetër, atje ku zhvillohet rrëfimi dramatik më i bukur shkruar në shqip, “Lumi i Madh” nga Mitrush Kuteli.
Kopshti i vogël me ferra dhe kati i parë shkatarraq ishin një realitet surreal krejtësisht i padeshifrueshëm.
Ngjitja në katin e dytë ku pushonte i fundit rilindas nëpër shkallët e drurit që luhateshin dhe kërrcisnin, ishte një ritual i detyrueshëm si në filmat e horrorit.
Këto, nja dy a tri kthina misterioze, dhe dhoma lart, ishin një “thriller” aq sugjestiv sa Alfred Hitchcock-u nuk do guxonte t’i përshkruante.
Shtëpia nga jashtë dukej si e vizatuar nga eksperta hollivudianë, në mënyrë aq mjeshtërore, sa nuk të linte asnjë dyshim se ajo shtëpi ndodhej aty e paprekur që nga Mesjeta.
Ajo shtëpi e vjetër ishte aq marramendëse sa nuk kuptohej nëse ishte prej tullash, prej guri, prej druri, prej drite, apo prej mjegulle.
Një pasdite vajta për vizitë në atë Tempull.
Në dhomën lart ishin dy çupat e Lasgushit, Maria dhe Nina, e kudondodhura Meri Lalaj, dhe Sovrani, Lasgushi.
Lasgushi rrinte gjithë kohës gjysëm shtrirë me shpinën mbështetur mbi dy jastëkë, këmbë mbi këmbë, sytë drejt infinitit.
Hyri Kadare me një tjetër.
Për tjetrin aty për aty qarkulloi vesh më vesh pëshpërima; Është i sapoemëruari “me ulje” nënkryetar i Degës së Punëve të Brendshme.
Qesha me vete;
Në Pogradec me ulje unë nga inxhinier në teknik për shkak të vëllait në burg në Spaç, po “me ulje” edhe shoqëruesi i Kadaresë.
Kadare, i tëri brenda një ekstaze adhurimi ndaj Zeusit kryelartë këmbë mbi këmbë me qenin Cuc pranë.
Tjetri që hyri me Kadarenë, edhe ai me një adhurim të papërmbajtur, i tregoi Lasgushit përmbledhjen e Poezive në një botim luksoz që kishte marrë në Prishtinë. Të vetmet fjalë që shqiptoi gjatë gjithë kohës që zgjati ajo bisedë ishin; J’u duan shumë në Kosovë Zoti Lasgush.
Nuk u përmend asnjë soc-autor.
Nuk u fol për asnjë kongres, komitet, plenum.
U fol me respekt për Nolin, Fishtën, Migjenin.
Kadare përmendi Ernest Koliqin për të cilin, mes tjerash, tha se “po duan ta përdhosin”.
Lasgushi lëvizi nga vendi.
Tha me kërcënim;
-Kush guxon ta ndoti Koliqin ?!
U fol për Garsia Markes, Miguel Anhel Asturias, etj.
U fol për Garsia Markes, Miguel Anhel Asturias, etj.
Maria, Nina, Meri, unë, dëgjonim të nemitur.
Pas një pauze, Kadare;
-Zoti Lasgush, thuaji këtij shokut (nënkryetarit të sapoemëruar të Degës së Brendshme) ndonjë hall që ke, se ndoshta të ndihmon.
Nuk kishim asnjë shpresë dhe nuk mund të bënim asnjë hamendje se mund të ekzistonte ndonjë arsye që mund ta bënte Lasgushin të hiqte këmbën mbi këmbë, t’i largonte sytë nga infiniti, të drejtonte shpinën, aq më pak të hapte gojën e të fliste për të qarë ndonjë hall.
Por edhe nëse çudia do ndodhte, dhe Lasgushi do fliste, dhe hallin do ta qante, çfarë na mori mendja se mund të thoshte, ishte ndonjë problem që lidhej ndoshta me transferimin e Ninës në Tiranë, a diçka tjetër të kësaj natyre.
Lasgushi foli për të folur, por për asnjë hall të tillë.
Pa lëvizur nga vendi, pa e drejtuar kurrizin, pa e kthyer kokën, pa i hequr sytë nga infiniti, Zeusi tha;
-Thuaji tu thotë policëve të mos ma vrasin qenin.
Rrënqethja që shkundi shtyllat kurrizore të mysafirëve bëri të dridhej e tërë ngrehina.
ObserverKult